De Paus heeft op zondag, 3 juni de Nederlandse pater Karel Houben heilig verklaard. Ongeveer achthonderd Nederlandse gelovigen waren naar Rome getogen om de feestelijke en plechtige heiligverklaring er bij te wonen.
Een Roomse heilig verklaring vindt plaats als iemand tot de heilige had gebeden om voor hem een voorspraak bij God te zijn zodat in een ernstige nood zou worden voorzien. Als er dan een wonder plaatsvindt kan men de reeds zalig verklaarde overledene aan de Paus voordragen om heilig verklaard te worden.
Dit was dus gebeurd met Karel Houben want een Limburgse Katholiek was genezen na tot hem gebeden te hebben. De genezing werd door de huisarts medisch onverklaarbaar en wonderbaarlijk genoemd. Een wonder dus, verricht op voorspraak door een reeds zalig verklaarde priester in de hemel, zo geloven Roomsen. Wat moeten wij als protestantse en Evangelische christenen hiermee? Ook feestvieren of bedroefd zijn over zoveel afwijkend geloof? Ik zal in dit Evangelisch Commentaar niet al te diep op de vele details van dit gebeuren ingaan maar er enkele vragen bijplaatsen met schriftuurlijke, evangelische antwoorden.
Een vraag die we als evangelische gelovigen niet mogen en niet willen ontwijken is deze: "Op grond waarvan zijn de Roomsen zo zeker dat een overleden zalig verklaarde in de hemel effectieve voorspraak kan doen?" De Bijbel geeft in elk geval er zeker geen enkele onderwijzing en ook geen aanwijzing over, noch in het Oude, noch in het Nieuwe Testament, dat wij tot overledenen mogen bidden. Integendeel - en ik zeg dit met nadruk - de Bijbel leert ons om alleen tot de Here God te bidden, (Psalm 65:3).
We stuiten hier onmiddellijk op een groot basisverschil tussen de Roomse en de Protestantisme leer. Rome heeft twee pijlers waarop zij haar kerkelijke leer bouwt: a. de Heilige Schrift en b. de openbaringen of ervaringen die aan heiligen worden gegeven en die na kerkelijk onderzoek door de Paus als de aardse vertegenwoordiger van Christus werden vastgesteld als waar en bijdragend tot het geloof en de macht van de kerk. Het Protestantisme erkent echter één pijler voor haar leer: de Bijbel. Er zijn op grond van de tweede geloofspijler veel leringen door de Roomse Kerk aangenomen. Ik noem er enkele: de onbesmette ontvangenis van Maria, de hemelvaart van Maria, het medemiddelaarschap van Maria en dan dus ook de vele zalig en heilig verklaringen van gestorven gelovigen. Zij hebben alle tot buitensporige, onbijbelse vereringen en praktijken geleid die zo kenmerkend zijn voor het echte Rooms Katholicisme..
Ik heb gekeken en geluisterd naar enkele reportages over de heilig verklaring van Karel Houben die tijdens zijn leven - laat mij dit ook duidelijk maken - ongetwijfeld een echt en zelfopofferend gelovige is geweest in het dienen van Christus en zijn kerk, zich bekommerend om het lot van armen, hulpbehoevenden en zieken. Niet één keer werd er echter dank jegens Christus uitgesproken. Centraal stond altijd dat Karel Houben de voorspraak had gedaan.
Voorspraak van en bidden tot heiligen in hemel? De apostel Johannes is er duidelijk over in 1 Johannes 2:1 dat er één volmaakte pleitbezorger voor ons is: "Wij hebben een pleitbezorger (voorspraak, advocaat) bij de Vader, Jezus Christus, de rechtvaardige." Luister ook naar Paulus in Romeinen 8:34: "Wie zal hen veroordelen? Christus Jezus, die gestorven is, meer nog, die is opgewekt en aan de rechterhand van God zit, pleit voor ons (voorspraak doet voor ons).
Ik vraag de Roomse Kerk: "Waarom al die voorspraken van heiligen? Is Christus dan niet in staat om alle gebeden aan te horen en er met de hem ten dienste staande hemelse engelen in alle nood te voorzien en zijn kinderen de hulp te bieden die zij nodig hebben?" Mijn antwoord is eenvoudig: "Jawel, Hij is zeker in staat alle gebeden te verhoren!" Laat mij er duidelijk over zijn: alle verering voor en gebeden tot heiligen hierboven leidt af van de aandacht voor en de aanbidding van Christus.
Gelukkig zijn er overal Roomse broeders en zusters voor wie Christus in hun devotie centraal staat ondanks de afleidende leringen van hun kerk. Er zijn Roomse broeders en zusters die met de Geest van Christus vervuld zijn, in tongen spreken en Christus verheerlijken. Er zijn Roomse broeders en zusters die hun heiligen niet aanroepen maar hun gebeden richten tot Christus. In dit evangelisch commentaar erken ik deze oprechte devotie en reik hen dan ook mijn broederhand terwijl ik de dwalingen in hun kerkelijk instituut afwijs.
Op de dag van de heilig verklaring, zondag, 3 juni, regende het pijpenstelen in Rome. Misschien met een vleugje Roomse humor of toch met een zekere teleurstelling zei één van de aanwezige feestgangers op 3 juni tot de pers: "We baden tot Karel om een mooie dag in Rome maar zijn invloed bij de weergoden was blijkbaar nihil."
T. J. de Ruiter, 5 juni 2007