Wees gehoorzaam en niet ongehoorzaam aan het woord van de Heern! (internetpreek 84 S-DCM)

Lezen Jeremia 42:9b-43:3

Inleiding

Het boek Jeremia behoort tot één van de belangrijkste profetische geschriften van Israël en daarom ook staat het in ons Oude Testament. De tekst van deze woordverkondiging bevat een ernstige waarschuwing aan de Israëlieten die niet door Nebuchadnezzar in 586 v. Chr. naar Babel waren weggevoerd.

Het historische verband

We kijken naar het verhaal rondom deze tekst. Het was de zesde eeuw voor Christus en het Tweestammen rijk Juda verviel meer en meer. Er was weinig meer te bekennen van de ware godsdienst die het volk had gekregen in de wetten en voorschriften van Mozes. De profeet Jeremia had het volk gewaarschuwd voor de gevolgen van zonde en de afvalligheid van God, maar het had niet geholpen. Hij werd uitgejouwd en uitgelachen. Niemand had hem serieus genomen.

Zijn profetisch woord dat Jeruzalem verwoest zou worden was ook niet serieus genomen. Hij had de koning en de leiders bijna gesmeekt zich tot de Here God te bekeren en hun handel en wandel te verbeteren. Want als zij zich niet bekeerden zou de stad in de handen van de koning van Babel vallen en dan kon men het ergste verwachten! Hij had in het openbaar gepredikt en hij had een privé- onderhoud met de koning gehad en hem gesmeekt goede, godvruchtige leiding te gaan geven opdat het volk en de stad van de ondergang gered zouden worden. Maar de koning was zwak en was meer bezorgd om zijn positie en aanzien, dan om de goede wil van God.

Het was onafwendbaar, de stad viel, na een langdurige belegering. Nadat de Babylonische koning Nebuchadnezzar enkele vergeefse pogingen had gedaan de Joden in Jeruzalem zonder al te veel militair vertoon met alle ellende eraan verbonden zich aan hem over te geven had hij besloten de stad met de grond gelijk te maken. In 586 v. Christus - dus bijna 600 jaar voordat Christus werd geboren - nam deze grootste van alle Babylonische koningen Jeruzalem in, verbrandde de stad en de tempel en nam de meeste mensen als ballingen mee terug naar zijn eigen land. Een klein aantal arme, plattelandsmensen en Jeremia - bij speciaal bevel van de koning - mochten in het land achterblijven. We lezen in Jeremia 40:7 dat Nebuchadnezzar een zekere Gedalja, als gouverneur over het land aanstelde.

Het duurde niet lang toen die gouverneur in een sluw opgezette aanslag door een persoon dieJismaël heette, om het leven werd gebracht (Jeremia 41:1,2). Na deze aanslag werden de mensen heel bang voor de woede en wraak van de grote koning Nebuchadnezzar. Waar was raad te krijgen? Natuurlijk bij de profeet Jeremia. Dus vroeg men de profeet om de Heer te raadplegen wat zij moesten doen. Ze zeiden tot Jeremia: “Vraag de Heer wat wij moeten doen, moeten we hier in het land blijven of naar Egypte vluchten? Wat Hij door jou zegt, zullen wij doen,” (Jeremia 42:1-6).

Jeremia, de trouwe profeet van Jahweh trok tien dagen uit voor gebed om advies van de Heer te ontvangen. Uiteindelijk kreeg hij een profetisch woord voor deze mensen. Met spanning zal er op dat woord gewacht zijn. Het woord van de Heer was, zie Jeremia 42:10,11: “Als jullie in dit land blijven, zal Ik jullie opbouwen en niet afbreken, zal ik jullie planten en niet uitrukken, want Ik heb spijt van het onheil, waarmee ik jullie getroffen heb. Wees niet bang voor de door jullie zo gevreesde koning van Babylonië.”

Luisterden zij zoals zij hadden beloofd? Nee, zij verwierpen botweg het profetisch woord deden gewoon wat volgens hun eigen inzicht het verstandigste was. In plaats van in Israël te blijven - zoals de profeet namens God adviseerde, trokken zij toch naar Egypte om op deze wijze te ontsnappen aan de veronderstelde wraak van Nebuchadnezzar. Zij waren van mening dat zij in Egypte veilig zouden zijn en niet in Israël." Zo gezegd, zo gedaan, men vertrok naar Egypte - tegen het woord van de profeet in - en ze namen Jeremia met hen mee (Jeremia. 43:6).

In Jeremia 43:8 en 44:30 lezen we nog dat hij in Egypte profeteerde, o.a. in de stad Dafne (Tachpanhes). Hij zei in naam van de Heer tot de Israëlieten dat zij daar afgebroken zouden worden. In Jeremia 44:30 profeteerde hij dat Nebuchadnezzar in Egypte zou komen en de farao zou gevangen nemen. Uit de oude geschiedenis weten we dat Nebuchadnezzar inderdaad in Egypte is geweest en er dood en verderf heeft gezaaid. Betrouwbaar bewijs voor het verblijf van Nebuchadnezzar in Egypte vinden we in annalen die gevonden zijn, waaruit we opmaken dat hij in 568 v. Chr. in Dafne (Tachpanhes) was geweest - dat was 18 jaar nadat Jeremia deze profetie had gegeven. Bovendien zijn er drie inscripties met de naam van Nebuchadnezzar in Dafne (Tachpanhes) in Egypte gevonden. Er is dus buiten de Bijbel historisch bewijsmateriaal dat deze profetie door Jeremia aan de in Egypte Ouders gegeven, was uitgekomen. In 1886 ontdekte de archeoloog Sir Flinders Petrie 15 km westelijk van het Suezkanaal de ruïnes van een groot kasteel met een groot plaveisel van bakstenen ervoor. Volgens hem was het de plaats waar op bevel van de Heer Jeremia stenen moest verbergen (Jeremia. 43:9).

Waarschijnlijk hebben de Israëlieten nauwelijks vijftien jaar kunnen genieten van hun verblijf in Egypte. Zij moeten in angst en vrees hebben geleefd toen het gerucht verspreid werd dat Nebuchadnezzar op weg was naar Egypte. Toen hij er eenmaal was gearriveerd was hun lot bezegeld. Er is niets meer vernomen van deze Judeeërs die naar Egypte waren gevlucht. Zij moeten allen daar zijn omgekomen. Ook van de profeet Jeremia is niets meer gehoord, van zijn sterven is niets bekend. Wel is er een verhaal over hem - het is niet meer dan een oncontroleerbare legende - dat hij in een boot uit Egypte ontkomen zou zijn. Er is echter over zijn verdere levensloop niets betrouwbaars te zeggen. Sommigen denken op grond van twijfelachtige documenten echter dat hij later in Engeland was opgedoken.

Het is verschrikkelijk wat er was gebeurd. Zij vroegen de profeet God om raad en beloofden dat zij gehoorzaam zouden zijn hoe dat woord ook uitviel. Als dat woord dan komt luisteren zij in het geheel niet, maar doen gewoon wat hen het beste uitkomt. Zij stonden niet open voor wat God wilde doen met hen, ook al zeiden ze vroom dat ze wel wilden gehoorzamen. Dat was huichelachtig. Dat mensen zo kunnen zijn. Zij zetten een dienstknecht van God aan het werk en dan doen ze toch wat zij zelf willen. Dat mag toch niet? Het verhaal is echt verschrikkelijk. Hoe eigenwijs, hoe ongehoorzaam kunnen mensen zijn aan Gods wil. Die rebelse en eigenwijze Joden toch! Maar zijn wij vandaag gehoorzamer en nederiger? Ik trek een drietal lessen voor ons uit deze tragische geschiedenis.

Lessen uit deze geschiedenis

Les 1. Blijf in je bevrijding van de zonde staan en val niet terug

De Israëlieten vertrokken naar Egypte en dus terug naar het land waarvan God hen had bevrijd. Zij verlieten het land dat hun was gegeven. Het was niet Gods wil dat zij terug gingen naar het land dat hen als slaven had misbruikt en hen had onderdrukt en uitgebuit. En eenmaal bevrijd uit de onderdrukkende macht, eenmaal in het beloofde land blijf dan daar en ga je nooit meer terug. Als je in de wil van God blijft mag je altijd op Hem rekenen.

Er zijn gelovigen die werden bevrijd van de zonde, maar terugvielen in hun oude zonde. Zo heb ik een broeder gekend die ik – samen met anderen – tot geloof had geleid en geholpen had van zijn verslaving aan alcohol bevrijd te worden. Hij kwam in de kerk en leefde als een actief getuigend christen. Op een dag werd hij door vrienden op een feestje uitgenodigd en zoals dat dikwijls gaat er werd behoorlijk wat ingeschonken, ook alcohol houdende dranken. Hij was altijd gewaarschuwd nooit meer te drinken. Hij stond aan verleiding bloot en dacht: "Ik drink alleen een klein glaasje." Dat ene glaasje werd hem fataal. Hij begon opnieuw te drinken en het werd erger dan tevoren. Nu werd hij een schande voor de Heer. Hij liep dikwijls stomdronken op straat en zong geestelijke liederen. Ik weet niet hoe het met hem was afgelopen maar ik vrees het ergste. Wat waar is in dit geval van terugval naar verslaving aan alcohol, geldt ook voor verslaving aan roken, drugs en andere verslavingen. Ga nooit terug naar Egypte, maar blijf wonen in het land van bevrijding en vrede en waar geluk in gehoorzaamheid aan de Heer.

Psalm 37:3,4 zegt: “Vertrouw op de Heer en doe het goede, bewoon het land en leef er veilig. Zoek je geluk bij de HEER, hij zal geven wat je hart verlangt". De vermaning is duidelijk: Blijf trouw aan wat God je heeft gegeven en aan de mensen aan wie je je hebt verbonden.

Ook nu ons land verleden week een nieuw kabinet heeft gekregen, kan ik met mijn hand op de Bijbel zeggen: "Ons land wordt niet geregeerd door mensen die het woord van de allerhoogste God gehoorzamen dat ons veiligheid en waar geluk geeft. De meeste van onze bestuurders laten zich niet leiden door het profetisch woord van God maar door het menselijk verstand dat zich van nature niet onderwerpen wil aan God. Wat kunnen we verwachten? We zien in deze tijd dat ons land valt terug in het oude, magische, occulte heidendom van voor de tijd dat het bekeerd werd tot het christelijk geloof. Als deze ontwikkeling zich voortzet kunnen we misschien chaos en de ondergang tegemoet gaan. God verhoede dat en laat ons bidden dat er herstel komt van ware godsvrucht.

Zo kom ik bij de tweede les: De geschiedenis van Israël maakt duidelijk dat terugkeer naar het profetisch woord van God ons veilig kan doen wonen in ons land.

Les 2. Blijf gehoorzaam aan het woord van de Heer ook al gaat dit in tegen je verstand.

<>We hebben gezien naar de Joden, die in plaats van zich voor God te vernederen en zich van hun zonden te bekeren in ongehoorzaamheid naar Egypte vluchtten. Het was voortdurend de oproep van Jeremia geweest dat men zich van de zondige wandel zou bekeren. Zelfs nadat alles was verwoest, presteerden zij het nog ongehoorzaam aan het profetisch woord van God te zijn. Door hun ongehoorzaamheid aan het woord van de Heer dat door de profeet werd gesproken bleef het proces van demoralisering en goddeloosheid doorgaan. Het betekende het einde van deze groep Joden. Is het niet verschrikkelijk dat zij Jeremia tegen zijn wil in meesleepten en dat hij - we kunnen we wel zeker van zijn - stierf in een vreemd land? Zij hadden zich moeten bekeren. Dat geldt ook voor u, voor jou. Is er al niet genoeg narigheid gebeurt in je leven. Is het al niet erg genoeg op de puinhopen van je Jeruzalem te zitten? Kom, volhard niet in ongehoorzaamheid aan Gods Woord. Bekeer je van je zonden en wees gehoorzaam aan het woord van de Heer..

Wij hebben ook een profetisch woord. Luister naar 2 Petrus 1:18, 19: “Ons vertrouwen in de woorden van de profeten is daardoor alleen maar toegenomen. U doet er goed aan uw aandacht altijd daarop gericht te houden, als op een lamp die in een donkere ruimte schijnt, totdat de dag aanbreekt en de morgenster opgaat in uw hart.”

Petrus vergelijkt het profetisch woord met een lamp die schijnt in een duistere plaats. Ik moest denken aan de mijnwerkers in Chili die meer dan zestig dagen in de mijn gevangen zaten. Die waren wat blij dat zij lampen hadden want het is daar diep onder de grond pikkedonker. Als je staat in een donkere ruimte en je wil de uitgang vinden ben je heel dankbaar als je een zaklantaarn bij je hebt. Wie zou het nu in z’n hoofd halen die zaklantaarn uit te laten en alleen op de tast de weg in het duister te vinden? Niemand toch, of je moet wel superonverstandig zijn. Iedereen steekt die lantaarn aan en dan vind je zonder moeite de weg naar de uitgang. Wat zegt Petrus hier? We hebben het profetisch woord dat schijnt als een lamp in een donkere ruimte. Maar dan moeten we er wel acht op slaan. We moeten dat licht wel laten schijnen en het gehoorzaam zijn. Hoe komen serieuze gelovigen uit de donkerte van de verwarring die er in de wereld heerst? Door zich te houden aan het profetisch woord.

Ik vraag Petrus: "Welk profetisch woord, bedoel je eigenlijk?" Zijn antwoord luidt: "Het getuigenis van- en over Jezus Christus.! Hij is de Geliefde Zoon van God, Hij is de beloofde Messias, en Hij is gehuldigd door God, de Vader, verheerlijkt en verhoogd (2 Petrus 1:16-18).

Les 3. Blijf bouwen aan je toekomst van God door gehoorzaamheid aan de Heer

Dit hadden de Joden toen ook kunnen ervaren want God wilde zijn volk opbouwen in het land dat Hij hen had gegeven. En God zal dat nog doen. Let op Jeremia 31:28: "Zoals ik niet aarzelde om hen uit te rukken en te verwoesten, af te breken, kwaad te doen en te vernietigen, zo zal ik niet aarzelen om hen te planten en op te bouwen - spreekt de HEER."

Verleden week stond president van Iran, Ahmadinejad, in Zuid Libanon aan de grens van Israël en zei opnieuw dat hij alles op alles zou zetten om Israël van de kaart te vegen. Maar God denkt daar heel anders over. Lees Jeremia 31:35-37. Er staat o.a. "Israël blijft bestaan zolang de zon, de maan en de sterren aan de hemel staan. Pas als deze orde ophoudt te bestaan – spreekt de HEER – bestaat ook mijn volk niet meer."

Als je blijft in Christus, als je in alles Hem gehoorzaam blijft en Hem volgt, je fouten erkent en je zonden belijdt en aan je heiligmaking serieus blijf werken, je laat hervormen en vernieuwen, kan God je blijven zegenen en aan je leven bouwen..

Als we zoals de Israëlieten toen ons tot duidelijke opstandige ongehoorzaamheid aan de Heer laten verleiden, is het met ons als met de meeste plantjes: eenmaal uitgerukt uit de grond, waar zij wortel schoten en ontkiemden is het moeilijk voor ze om te overleven en tot een gezonde plant te groeien. God wil aan je leven bouwen en elke daad van ongehoorzaamheid vertraagt op zijn minst dat plan van God en het ergste zou kunnen zijn dat het bouwplan van God voor jou niet door kan gaan. Mensen die Gods plan missen zullen nooit echt blij zijn want ze weten dat zij het beste van God voor hun leven hebben gemist. Bouw aan je geloofsrelatie met Jezus. Dan zal HIj je leven kunnen blijven opbouwen en zegenen.

Slot met uitnodiging

Mogelijk hebt je - zoals de Israëlieten toen - een dringende vraag: “Wat moet ik doen in de toestand waarin ik nu ben God, geef mij alstublieft raad. Ik zal me door u laten leiden.” De Heilige Geest wil je leiding geven, je met raad en daad terzijde staan. God wil je leiden maar als Hij leidt, wees dan wel gehoorzaam. Als je echt vrede in je leven wilt hebben, wees dan niet ongehoorzaam maar gehoorzaam aan het woord van de HEER. Amen.

~~~~~~

Vragen of aangesproken? Contacteer Pastor T. J. de Ruiter

Voor de ondersteuning en instandhouding van de bediening van Teun & Tessa de Ruiter kunt u een uw bijdrage storten op rekening 44.71.11.973 ten name van Stichting Support Christian Ministries.