door pastor T. J. de Ruiter
Inleiding
Ondanks dat we met
vakantie waren heb ik de programma's
over de Wereld Jongeren Dagen van de Katholieke Kerk in Keulen zoveel
mogelijk
gevolgd. Ik moet zeggen dat het mij goed heeft gedaan zoveel jonge
mensen
te zien die veel ongemak verdroegen en tijd noch geld spaarden om deze
kerkelijke bijeenkomsten bij te wonen. Want laat ons niet vergeten dat
deze dagen plaats vonden in een tijd waarin jongeren massaal gaan voor
house party's, pink pop concerten en ander werelds amusement. Uiteraard
heb ik ook waargenomen dat bij velen de geestelijke kwaliteit niet op
het
peil lag dat ik graag had willen zien. Maar, nogmaals, het oprechte en
spontane enthousiasme van vele honderdduizenden jonge bezoekers - op de
laatste dag was er sprake van één miljoen - en de
opofferingen
van veel medewerkers heeft me goed gedaan.
Plechtigheid en spontaniteit
Het waren Rooms
Katholieke dagen en dat was duidelijk
te merken. De leiders van de kerk, de kardinalen, bisschoppen en
liturgische
medewerkers waren gekleed in hun kerkelijke gewaden en hielden zich aan
het door de kerk voorgeschreven ritueel. Het contrast tussen de
honderdduizenden
jongeren in hun gewone kledij en hun spontaan enthousiasme dat zich
uitte
in spreekkoren en applaus en het formeel en ingetogen gedrag van de
geestelijke
leiders was enorm groot. Af en toe was duidelijk te zien dat als
sprekers
in hun toespraak werden onderbroken ze niet goed wisten om te gaan met
zo'n massaal spontaan en uitbundig enthousiasme; dit hadden zij tijdens
de plechtige kerkdiensten uiteraard nooit meegemaakt. Toch toverde het
enthousiasme van de jongeren af en toe een glimlach op het gezicht van
sommige sprekers. De zang en muziek van de jeugdkoren en muzikanten
tijdens
de eucharistie vieringen - er werden oude en nieuwe liederen op een
moderne
en enthousiaste wijze ten gehore gebracht - vond ik van een bijzonder
hoog
gehalte en zeer geloofsopbouwend. De Heer Jezus Christus werd
geproclameerd
en aanbeden en er was niet zoveel nadruk op Maria
Onderwijs
Ofschoon we als Protestanten en Evangelischen over veel godsdienstige zaken met de Roomse Kerk ernstig van mening verschillen - denk o.a. aan de nadruk op en de verering van Maria - ben ik er dankbaar voor dat de kerk de jeugd op de Wereld Jongeren Dagen de kerkelijke en bijbelse zedelijkheidsleer heeft onderwezen. Er werd duidelijk gemaakt dat geslachtelijk verkeer voor en buiten het huwelijk en tussen leden van hetzelfde geslacht niet door God gewild is. Er waren wel enige protesten op straat; er werden condooms door enkele andersdenkende Nederlandse jongelui uitgedeeld. Maar Katholieke jongelui uit andere landen scheurden die uit hun handen en vernietigden de dozen waarin zij waren opgeslagen.
De Bijbel werd gelezen en bestudeerd en dat is een grote verandering in de Katholieke Kerk sinds de tijd toen ik heel jong was. Toen mochten de Roomsen geen Bijbel in huis hebben. De Bijbel was namelijk voor leken een gevaarlijk boek, "Want," zo zei de priester, "als je als leek de bijbeltekst verkeerd verstaat leidt dat tot dwaalleer en ergere dingen." Nu hebben Roomsen de Bijbel in huis en hij wordt door velen dikwijls en met grotere interesse gelezen. Veel jongelui waren speciaal gekomen om de nieuwe paus Benedictus te ontmoeten, maar anderen verklaarden openlijk voor camera en microfoon dat het hen niet om de paus ging maar om Jezus Christus, die toch - zo zeiden zij - alleen de Heiland van de wereld is.
De enige, ware kerk?
Het is voor
Protestanten uiteraard pijnlijk dat
de paus alleen zijn Roomse Kerk als de enige ware kerk leert en opnieuw
duidelijk maakt dat er dus geen sprake kan zijn van andere kerken. De
Roomse
Kerk leert dat de paus de vertegenwoordiger van Christus op aarde is.
Hij
is dus de aardse leider van de kerk en staat in een ononderbroken
traditie
van kerkelijk leiderschap die teruggaat - zo wordt reeds vanaf de
eerste
eeuwen beweerd - naar de apostel Petrus. Want van Petrus had Christus
gezegd
- ik citeer uit Matteüs 16:18: "Ik zeg u, dat gij Petrus zijt en
op
deze petra zal Ik mijn gemeente bouwen." De naam van Petrus is in het
Grieks
'petros' dat meer de betekenis van een rotsblok heeft. Het woord
'petra'
betekent echter meer een rotsmassief. Jezus zei dus niet dat hij zijn
kerk
op de apostel Petrus - petros - ging bouwen maar wees met petra op de
belijdenis,
die Petrus daarvoor had uitgesproken: "Gij zijt de Christus, de Zoon
van
de levende God!" Onafhankelijke en eerlijke uitleggers weten dat de
Roomse
Kerk sommige schriftgedeelten opzettelijk onjuist uitlegt om bepaalde
praktijken
en leringen erop te kunnen blijven baseren.
Slot
Ondanks haar aanspraak de enige, ware kerk te zijn is ook op deze dagen gebleken dat de paus wel voor een dialoog met andere kerken is. Dit mogen wij beschouwen als een positieve houding, want dat is in de vorige eeuwen niet zo geweest want toen ging de Roomse Kerk zelfs over tot vervolging van hen die in leer afweken en zich niet voegden onder haar vleugels.
Ik zou dan ook protestantse leiders willen adviseren een uitnodiging tot een dialoog nooit af te wijzen. Laat ons niet vergeten dat vooral de invloed van de evangelische, charismatische sector van het christendom veel katholieken tot geloofsverdieping en vernieuwing heeft gebracht, zelfs priesters en bisschoppen. Wij zien dan ook dat er bij veel katholieken behoefte bestaat gelovigen uit andere kerken te ontmoeten en met hen het feest van verlossing en vervulling te vieren. In de dialoog over de uitleg van de Bijbel en de diverse dogma's zouden op grond van wetenschappelijk onderbouwde en verantwoorde hermeneutiek gezamenlijke inzichten kunnen worden ontwikkeld. In de geloofsbeleving zou de uniekheid van ons aller Verlosser Jezus Christus centraal moeten staan. Ik voorspel dat de behoefte aan open dialogen, gezamenlijke diensten en vieringen ook bij katholieken - vooral bij de jongeren - alleen maar zal toenemen. Als de Wereld Jongeren Dagen van 2005 aan deze behoefte een bijdrage geleverd hebben - en ik ben ervan overtuigd dat dit zo is - mogen we met wat meer vertrouwen goede ontwikkelingen in het Christendom verwachten. Misschien vind je het een te mooie verwachting maar toch eindig ik met het gebed dat geïnspireerd is door het Hogepriesterlijk Gebed in het evangelie naar Johannes, hoofdstuk 17: "Maak ons één HEER, als Uw volk, HEER; amen"
Leusden, 16 september 2005
Contact? E-mail.... Pastor T. J. de Ruiter