door T. J. de
Ruiter
Inleiding
Het was mijn voorrecht tijdens de opleiding aan de Bible College of Wales in Swansea van 1960-1963, de opwekking van 1904 in Wales op de locaties waar de Heilige Geest machtig werkte te bestuderen. Het dorpje Loughor, niet ver van Swansea, maakte op 7 november 1904 als eerste locatie kennisn met het vuur van Gods Geest dat in Evan Roberts brandde. Ik kon met enkele mensen praten die hoewel in hoge ouderdom nog zeer levendige herinneringen aan de opwekkking bezaten.
Opwekkingstaferelen
Er zijn een aantal verslagen van ooggetuigen bewaard gebleven, waaronder verslagen van journalisten die de diensten bezochten. Interessant is de volgende anekdote.
Er kwam een journalist uit Londen kwam in Swansea aan met de trein. Op straat wist hij niet waar hij heen moest gaan en dus klampte hij iemand aan met vraag waar de opwekking was te vinden. De man opende zijn jas en klopte met enthousiasme op zijn borst en zei: "Meneer, hier is de opwekking, hier is het."
Iemand, die de opwekkingsdiensten had meegemaakt, schreef: "De krachtige werking van de Geest van God kon door geen mens beteugeld worden. Mannen en vrouwen werden neergeveld als bomen door de bijl van God."
De gevolgen van de bekeringen waren gelijk zichtbaar. De criminaliteit liep drastisch terug. Politie en rechters hadden niets meer te doen. De theaters kregen geen bezoekers meer en daarom bleven de artiesten thuis of gingen ook naar de diensten en werden bekeerd. Veel huwelijken werden vernieuwd en mannen die hun vrouw in de steek hadden gelaten keerden vol berouw terug naar hun vrouw en kinderen. De cafés bleven zitten met hun bier en sloten - er was niets meer te doen. De kerken waren op zondag te klein voor de vele kerkgangers.
Overal waar Evan Roberts sprak waren de kerken tjokvol - iets wat lang niet meer was gezien. De kerken, de ‘chapels,’ waren te klein om de enorme toestroom van de nieuwsgierigen te bergen. De avonddiensten duurden tot in de vroege ochtenduren en mijnwerkers gingen meteen zingend naar hun zware dagtak in de steenkoolmijnen.
Tegen het einde van 1904 toen de opwekking nauwelijks twee maanden aan de gang was waren er reeds 32.000 geregistreerde bekeringen. Enkele cijfers die halverwege 2005 bekend werden gemaakt: de Calvinistische Methodistenkerk had 24.000 nieuwe leven geteld; de Wesley Methodistenkerk 4000; de Congregationalistische kerk 26.500. Als we bij deze getallen de aanwas van leden in de Anglicaanse en Baptistenkerken optellen wordt het aantal bereikt dat Evan Roberts als visie van God ontving voordat de opwekking uitbrak: honderdduizend bekeerlingen.
Prediking van Evan Roberts
Evan Roberts was geen langdradige prediker en meestal baseerde hij zijn preek niet op een bepaalde tekst. Het volgende fragment van een preek, gegeven op 30 november 2004, is bewaard gebleven en door mij vertaald.:
Evan Roberts:
"De drie gaven van God aan de wereld zijn de Bijbel, zijn Zoon en de Heilige Geest. Heb jij hen ontvangen? Indien niet, dan lezen we de Bijbel tevergeefs op zondag. Maar als je Christus kent als je Bevrijder, je Verlosser, dan zal je hongerig en dorstend zijn om de Bijbel te lezen en je zult alle blokkades, die er op je weg liggen, overwinnen.
Gods tweede gave is zijn Geliefde Zoon. Heb je er ooit bij stilgestaan hoe moeilijk het voor Abraham moet zijn geweest zijn zoon Isaäk op het altaar te leggen? Als je dit aanvoelt, kun je enigszins het gevoel van de Vader begrijpen die zijn eigen Zoon gaf. Dit gevoel kan eigenlijk niet worden beschreven. Als de Vader hem heeft gegeven heb jij hem dan ontvangen? Weet dat Hij niet tot halsstarrige mensen komt. Als je ongehoorzaam bent, vraag Hem dan om jou te buigen. Vraag niet eerst om je redden maar vraag Hem jou te buigen. Vroeger of later moet je gebogen worden. Of genade zal je buigen of de toorn van God zal dat doen. Als de Kerk op haar knieën zou gaan zou de wereld recht op haar voeten gaan staan. Anders gezegd: als de Kerk knielt in gebed komt het weer in orde in de wereld.
Stel alles in het werk om Hem de heerlijkheid te geven en doe dit, zoals Hij dit heeft gevraagd. Ik was in vuur en vlam gezet door een verlangen de kerken van Wales tot opwekking te brengen. Maar ik werd niet toegestaan dat gelijk te gaan doen. Ik moest drie weken, eigenlijk een maand, wachten totdat ik de grote les had geleerd om God alle glorie te geven. En toen ik eenmaal zei: "Moge het alles zijn tot Uw glorie," stond Hij mij toe te gaan. Welnu, we moeten vier dingen in orde hebben om de Heilige Geest te ontvangen en te laten werken:
Ten eerste: je moet algehele en volle vergeving voor je zonden hebben die je in het verleden hebt bedreven.
Ten tweede: als er iets twijfelachtigs in je leven is, moet je het wegdoen en verwijderen. Als je vergeving moet vragen aan broeders of zusters, zet je dan onmiddellijk aan deze taak. We moeten de kerken reinigen van alle slechts gevoelens - alle kwaadwillendheid, boosaardigheid, alle vooroordelen, alle vooringenomenheid en misverstanden. Buig je niet in gebed totdat alle overtredingen van de liefde van Christus zijn vergeven. Maar als je het gevoel hebt dat je niet kunt vergeven, buig je dan diep in het stof en vraag om een vergevingsgezinde geest. Dan zal je die ontvangen.
Ten derde: wees volledig en onmiddellijk gehoorzaam aan de Heilige Geest.
Ten vierde:
belijd in het openbaar je geloof
in en toewijding aan Christus."
Tot zover de
citaten uit zijn preek.
Op sommige plaatsen in Wales rustte de heerlijkheid van God langer dan twee jaar. Predikers konden er niet prediken want de heerlijkheid van God was er zo groot. Mozes moet zoiets ervaren hebben in de tabernakel wanneer de wolkkolom - de 'heerlijkheid van de HEER' - erop kwam, (Exodus 40:34,35). Het geween om genade, het heilige lachen (!), extatische uitbarstingen van vreugde, het spreken in nieuwe tongen, het profeteren, de lichamelijke genezingen, het vuur dat neerviel en dat zijn weg brandde in de harten van mannen en vrouwen met heiligheid en heerlijkheid, waren gebeurtenissen die velen hun leven lang niet konden vergeten. Waarnemers, waaronder verslaggevers van kranten, schreven over van de samenkomsten, die door Evan Roberts werden geleid: "Evan Roberts leidde eigenlijk de samenkomsten zelf niet. Zij stonden geheel onder de controle van iets bovennatuurlijks, het moet wel de Heilige Geest zijn geweest. Hij bracht meestal een kort woord waarna er even een intense en geladen stilte viel, de kracht was zelfs in de zaal voelbaar. Soms werden er vanuit het publiek hartstochtelijke oproepen tot bekering gedaan, waarop overal in de zaal snikken werden gehoord. Er werd spontaan gebeden voor familieleden en vrienden. die door getuigenissen van bekering werden gevolgd en dan barstte de menigte spontaan in gejubel uit en zong als een groot koor in volkomen harmonie . Er was een overweldigend verlangen om de zegen naar anderen over te dragen."
Hier volgt een opwekkingsincident dat voor zichzelf spreekt. Een jongeman zocht zijn neefje. Toen hij hem had gevonden op het balkon in het kerkgebouw, stond hij naast hem, legde zijn hand op de schouder en bad: "Hier is hij, Heer, U weet alles over hem. Hij heeft liters bier gedronken, maar geef hem nu het water des levens. Dat is zoveel beter dan bier."
Een man van gebed
Evan Roberts was een man van gebed. Het kwam dikwijls voor dat hij een korte preek gaf of zelfs helemaal geen preek en slechts bad achter de katheder in de preekstoel. Hij gehoorzaamde de Heilige Geest volkomen. Hij heeft ervan getuigd dat de Heilige Geest pas met zijn vuur op hem viel op het moment, dat hij bereid was Hem volkomen te gehoorzamen. Die ervaring was eigenlijk het begin van de opwekking. Vooral in de beginperiode van zijn bediening werkte de Heilige Geest met grote intensiteit in hem. Getuigen bevestigden dat hij dikwijls in de preekstoel tot tranens toe bewogen bad en smeekte dat God mensen de ogen zou openen voor hun zondige staat en gedrag. Hij bad hartstochtelijk en met snikken, die in de zaal hoorbaar waren. Een veel gehoord gebed van hem was: "Lord, bend the church and save the world." Dat is: "Heer, buig de kerk en red de wereld." Inderdaad, de kerk, met haar leiders en leden, zal zich dienen te verootmoedigen voor God.
Aanwijzingen aan kerken
Als Evan Roberts uitgenodigd werd om te spreken stelde hij dat gelovigen van die plaats tezamen kwamen voor gebed en liet hij de volgende aanwijzingen bezorgen, die moesten worden opgevolgd. Hij schreef: Laat iedereen afzonderlijk, maar ook in gezelschap tezamen, het volgende bidden.
1. Zend de Geest nu om Jezus' wil.
2. Zend de Geest krachtig nu, om Jezus' wil.
3. Zend de Geest krachtiger om Jezus' wil.
4. Zend de Geest nog krachtiger om Jezus' wil.
Evan Roberts zei: "Dit gebed is het eenvoudige instrument van de Heilige Geest om te komen met zijn kracht en genade."
Uitbreidingen van de opwekking
Na verloop van enkele maanden stond het gehele Wales van zuid naar noord onder invloed van de bekerende en heiligende krachten van de Heilige Geest. Evan Roberts reisde van plaats naar plaats. Als in de ene stad de opwekking door de Heilige Geest op gang was gebracht nam hij een volgende uitnodiging aan. Hij lette echter nauwkeurig op de leiding die Gods Geest hem gaf.
Bezoekers uit andere landen namen het vuur van de opwekking mee naar hun land en in sommige Europese landen ontstonden haarden van opwekking. Zelfs in oorden die ver van de haard van de opwekking, Wales, gelegen waren, vonden dezelfde opwekkingsverschijnselen plaats. Ik laat een weinig bekend verslag uit het verre India volgen. Tegen het einde van de 19e eeuw begon Pandita Ramabai, de bekeerde dochter van een Brahmaanse geleerde, een weeshuis in Mukti in het Maharashtra gebied in het westen van India. Toen zij, begin 1905, hoorde van de opwekking in Wales, organiseerde zij gebedsbijeenkomsten. In juni van dat jaar ervoeren sommige vrouwen en meisjes, die aan haar zorg waren toevertrouwd zeer heftige lichamelijke manifestaties van geesteskracht. Eerst baarden deze haar veel zorgen, maar zij leerde zich te voegen naar de werkingen van de Heilige Geest. Ondanks het emotionele karakter van het werk, bleven de bekeerlingen zeker twintig jaar lang - dit werd bijgehouden - een goed getuigenis geven. Het algemene resultaat van de opwekking van 1905 in India werd als volgt opgesomd door de Christian and Missionary Alliance: "De opwekking heeft een nieuw lichaam van inheemse gelovigen in het leven gebracht en de meeste van onze inheemse predikers hebben de doop met de Heilige Geest ervaren waardoor zijvolledig veranderd werden."
Slot
Wales is nu - ik schrijf in 2004 - geestelijk en moraal in een droevige staat die mogelijk nog ernstiger is dan die van voor 1904. Wat echter waar is van Wales is ook waar van ons eigen land. Zelfs ongelovigen die de ontwikkelingen met inzicht waarnemen, zien dat het moreel en sociaal klimaat in snel tempo verslechtert en dat baart velen grote zorgen. De grote vraag is hoe moet het verder met onze samenleving en hoe keren we huidige negatieve processen in de maatschappij? Moet het antwoord door de politiek gevonden worden? Ligt het antwoord in meer dialoog, een betere opvoeding en meer controle op de elementen die de orde willen verstoren?
Christenen, die God echt kennen weten dat het antwoord ligt in een grote, geestelijke opwekking, een opwekking zoals Wales in 1904 - 1905 beleefde. Een bezoek van God, een krachtige werking van de Heilige Geest, een effectieve prediking over de betekenis van het kruis van Golgotha.
Er waren in Wales tekenen van hoop in de jaren voorafgaand aan 1904. Er is nog hoop voor Nederland en er wordt gebeden voor een keer in de negatieve gang van zaken. Ik wil er echter duidelijk over zijn: de tijd dringt, broeders en zusters, want het kwaad neemt toe en krijgt langzaam de overhand in de samenleving. Alleen een opwekking van God kan ons land, en geheel Europa, redden van de ondergang.
Ik roep u op om de verslagen van Gods vernieuwende interventie in de geschiedenis als een bemoediging te zien. De Heilige Geest is niet veranderd. Christus is niet veranderd. De kerk is echter opnieuw van vurig veranderd in lauw. Gelukkig wil de Heer van de kerk, Jezus Christus, er verandering in aanbrengen, dus is er nog hoop, hoop op een keer ten goede. God zoekt naar mensen zoals Evan Roberts, die als een geschikt vat, zich volkomen aan zijn Geest willen toewijden, Hem onvoorwaardelijk en prompt willen gehoorzamen en zich met brandende ijver door Hem willen laten inspireren.
Leusden, 18 augustus 1997; herzien 10 augustus 2011
Reageren? E-mail..... Pastor T. J. de Ruiter