Nieuwe Wijn..!?!
(Vrolijkheid in de kerk!)

'Nieuwe wijn' is in sommige evangelisch-charismatische kerken, bewegingen en kringen een gevleugelde uitdrukking geworden. Men drinkt 'nieuwe wijn' in 'nieuwe wijn' samenkomsten en men is een 'nieuwe wijn' christen geworden.

Het is echter niet altijd onmiddellijk voor iedereen duidelijk wat er met nieuwe wijn wordt bedoeld binnen de context van de nieuwe, charismatische geloofsbeleving. De onduidelijkheid is in niet geringe mate te wijten aan de verschillende definities en invullingen die aan dit concept van geestelijke nieuwe wijn worden gegeven. Het drinken van deze nieuwe wijn heeft voor sommigen de betekenis van 'vol van de Heilige Geest' zijn. Dit houdt dan in dat men in nieuwe tongen spreekt, soms staat te wankelen en soms valt en / of door een spontane, uitbundige vreugde wordt overweldigd.

Mensen mogen van God best blij als kinderen worden in zijn tegenwoordigheid en hun culturele gekunsteldheid en aangeleerde kerkelijke plechtigheid en waardigheid - dat door sommigen ten onrechte als 'heilig gedrag' wordt beschouwd - eens afleggen. Het lijkt erop dat de Geest hen daarbij een handje helpt - juist in de kerk - waarom zou dit niet mogen? Als er ergens echte, spontane, uitbundige, levensechte vreugde en vrolijkheid te vinden moet zijn is dat in de tegenwoordigheid van God. Als je dat bij Hem niet vindt waar zul je het dan vinden? De Psalmist zou ook dergelijke uitbundige, vrolijke ervaringen kunnen hebben gekend want hij schreef in Psalm 16:11: "Volheid van vreugde is bij Uw aangezicht." De benaming nieuwe wijn staat dus voor een geloofsexpressie, die meestal in christelijke samenkomsten gemanifesteerd wordt waarin men zich niet gebonden houdt aan een door traditie bepaalde en opgelegde gedragscode. Men durft de religieuze ervaringen, die rijke en krachtige gevoelens van dankbaarheid, vreugde en aanbidding jegens God opwekken in vrije expressie te uiten, zoals de Geest daartoe inspireert en bekrachtigt. Toch kan ik schriftuurlijk het concept 'nieuwe wijn' een diepere en belangrijkere invulling geven.

In de negentiger jaren toen ik nog docent aan de Centrale Pinkster Bijbelschool was hield een student een preek voor de klas in de cursus Homiletiek. In de prediking over de uitspraak van Jezus "Ik ben de ware wijnstok," in Johannes 15:1, zei hij het volgende: "Het produceren van nieuwe wijn vereist voortdurend nieuwe vrucht. Nieuwe wijn is de opbrengst van een nieuwe oogst." Dit is een krachtige waarheid in de vorm van een gelijkenis. Als ik over deze waarheid dieper nadenk kom ik tot de volgende stelling: Echte 'nieuwe wijn' christenen zijn gelovigen die voortdurend met grote vreugde nieuwe vrucht van de Geest produceren. Dit betekent niet dat men voortdurend nieuwe leringen moet bedenken of nieuwe manifestaties van de Geest moet voortbrengen - een dwaling waarin sommigen lijken gevallen te zijn  - maar dat men voortdurend de vrucht van de Geest in elke nieuwe, unieke situatie of relatie voortbrengt. Zulk gedrag wordt niet gekenmerkt door een star gedragspatroon maar door spontane frisheid, echtheid en een telkens unieke, levenslustige, heilige creativiteit. Wat is de vrucht van de Geest? Ik citeer Galaten 5:22, "Maar de vrucht van de Geest is liefde, blijdschap, vrede, lankmoedigheid, vriendelijkheid, goedheid, trouw (geloof), zachtmoedigheid, zelfbeheersing." De apostel is duidelijk in zijn visie op wat de Heilige Geest wil produceren in en uit het leven van een gelovige. Nieuwe wijn christenen zullen, als zij deze benaming waard willen blijven, derhalve blijven uitmunten in het telkens creatief manifesteren van de vrucht van de Geest. Om deze vrucht te kunnen blijven produceren zullen zij een innige en diepe relatie met Christus onderhouden en constant bereid dienen te zijn gesnoeid te worden, (Johannes 15:2). Zij zullen zich voortdurend laten bekrachtigen door de 'zonne der gerechtigheid' onder wiens vleugelen genezing en verfrissende vernieuwing van de levenskrachten ontvangen worden, (Maleachi 4:2).

Ik wil het scherp stellen: men kan in samenkomsten in extase geraken, uit 'z'n bol gaan, vallen en rollen, maar als deze in meer of mindere mate extatische belevenissen niet resulteren in een waarachtig christelijke levenshouding en levenswijze, broeders en zusters, wat baat het ons dan uiteindelijk? Het is misschien gemakkelijker - hoewel niet voor iedereen - in extase te komen, te vallen, te lachen of luidruchtig en vrolijk te worden dan om in elke situatie en in elke relatie als Christus te zijn en overeenkomstig te handelen. Voordat u nu een verkeerde conclusie trek haast ik mij om er aan toe te voegen dat velen juist in extatische nieuwe wijn ervaringen nieuwe inspiratie en kracht opdoen om in het dagelijks leven een christelijke levenshouding te manifesteren. Dit is een sterk pluspunt voor de kwaliteit van de nieuwe wijn die nu door de kracht van de Heilige Geest over sommigen wordt uitgegoten die zich voor het drinken ervan openstellen. Helaas hebben anderen ook negatieve ervaringen met nieuwe wijn christenen. Ongetwijfeld zullen daarvoor verschillende oorzaken zijn aan te wijzen. Men houd in gedachten dat men met het bekritiseren van de ander dikwijls onbewust ook naar zichzelf wijst. Nieuwe wijn christenen zijn niet volmaakt, maar dat zijn de gelovigen uit de meer traditionele bewegingen of kerken ook niet. De realiteit gebiedt me ook te moeten zeggen dat nieuwe wijn christenen de waarheid niet in pacht hebben of er een monopolie op hebben. Nieuwe wijn christenen dienen dit niet verwaand van zichzelf te denken en anderen dienen geen hoogmoedig aandoend oordeel te vellen over hen, alsof zij zelf volmaakt zijn.

Het wordt tijd dat christenen overal ruimte gaan geven voor de diversiteit van geestelijke belevingen, ik noem er aan aantal van: de koele en de warme, de nuchtere en de extatische, de 'nieuwe wijn' en de 'oude wijn,' de vertrouwde Schriftuurlijke degelijkheid die ook hard nodig is. Het leven van een christen kan rijk zijn aan allerlei ervaringen: het stille, meditatieve gebed, de krachtige verkondiging van Gods Woord, de uitbundige lofprijs, het samen ernstig nadenken over de Schrift, haar betekenis voorhet moderne leven bestuderen en het samen dansen en jubelen voor de Heer. Helaas heeft de druk van sommige kerkelijke stromingen op de indiviudele expressie van de geloofsbeleving de Geest dikwijls gedoofd.

In conclusie: in de vergelijking van Jezus tussen oude en nieuwe wijn behoeft de 'oude wijn gelovige' zeker niet als van mindere kwaliteit dan de 'nieuwe wijn gelovige' beschouwd te worden. Met Jezus bracht de vervulling van de symboliek en typologie die in het Oude Verbond zo'n overheersende rol vervulden. Maar er is in Christus meer want in Hem kwam de waarheid, dat is de realiteit. Met zijn 'nieuwe wijn' komen wij van uiterlijkheden naar de innerlijke, geestelijke werkelijkheid. Die werkelijkheid wordt door de Geest van Christus in de gelovige gerealiseerd. Een 'nieuwe wijn gelovige' is, in beginsel en praktijk, iemand die door de gehoorzaamheid van het geloof in de realiteit van Gods heil staat en op telkens vernieuwende wijze de vrucht van de Geest voortbrengt. Is er iemand, die deze zienswijze als onschriftuurlijk, ongeestelijk of als ouderwets bekrompen wil betitelen? Extatische of mystieke geestelijke ervaringen zullen de christen tot het voortbrengen van meer vrucht dienen te inspireren. Indien die inspiratie er niet is, of niet wordt opgevolgd, kunnen en moeten er vraagtekens worden geplaatst.

 Ik kan nu met dankbaarheid constateren dat ik in de meeste ervaringsmogelijkheden ben ingewijd en, prijs de Heer, Hij heeft nog meer. Hoe rijk is de erfenis die Christus ons heeft nagelaten. Ik weet zeker dat de feestelijke, spontane en uitbundig vrolijke sfeer in onze diensten de mensen op hun dikwijls zo moeizame en kommervolle levensweg eerder goed dan slecht doet. Ik adviseer dan ook: drink maar van wat men nieuwe wijn ervaringen noemt. Laat je hart vrolijk zijn en je ziel vervuld van dankbaarheid jegens en aanbidding van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Het is toch beter om te kunnen zeggen als je uit de kerk komt 'gunst, wat ben ik verfrist' dan te denken - want zeggen doe je dat niet - 'ik heb weer een uur verkwist!'

PastorT. J.  de Ruiter, 1998. herzien augustus 2011

Contact? E-mail... Pastor T. J. de Ruiter

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Site 1 sinds 1997 / update artikel 10 augustus 2011 /  T. J. de Ruiter / The Netherlands